PROGRAM KURATORSKI #4
SZKOŁA WIECZOROWA
24.09.2022—29.10.2022
Kuratorzy: Ewa Tatar, Bartosz Przybył-Ołowski
Przemek Branas, Krzysztof Grzybacz, Katarzyna Olma, Karol Pałka, Anna Zaradny
— Otwarcie w sobotę 24.09 od godz. 18 do 21 —
Fundacja Dzielna zaprasza na wernisaż wystawy SZKOŁA WIECZOROWA oraz na wydarzenia programu towarzyszącego wystawie. Wystawa kontynuuje wątki podjęte przez artystki i artystów w pracach zrealizowanych w Liceum im. Tadeusza Kościuszki w Koninie w ramach projektu „Powrót do szkoły. Prace współczesnych artystek i artystów w polskich szkołach” [Fundacja Razem Pamoja we współpracy z Towarzystwem Zachęty Sztuk Pięknych].
Wystawa SZKOŁA WIECZOROWA to podróż w czasie w celu uzdrowienia relacji z samym sobą i ze światem. To opowieść niczym baśń, jej sedno zawsze pozostaje takie samo, zmienia się tylko kostium historyczny, w jakim występuje. To longplay z pieśniami o krzywdzie, o prawdzie, o pięknie, z których każda ma potencjał na singiel.
Ta wystawa to szansa dla dorosłych, którzy udają, że nigdy nie nadużyli relacji z samymi sobą. To zbiór uzdrawiających przekazów i narzędzi, gdzie uzdrowieniem będzie zrobienie przestrzeni na wyobrażenie sobie świata i siebie w nim inaczej, na zaprojektowanie siebie w innym współistnieniu. To zejście do piekieł i wstąpienie do nieba — po to, by bycie w relacji polegało na wzajemności. Po to, by nieznośnie opresyjny dźwięk i światło jarzeniówki nie aktywowały więcej w ciele całej dysharmonii strachu, ale stały się tylko wspomnieniem.
SZKOŁA WIECZOROWA to smaki wspomnień. Wieloaspektowość obrzędów z epoki formacyjnej dla osobowości — od których artyści zaczynali swój proces w projekcie „Powrót do szkoły” (Konin, 2021) — dekolonizuje, w perspektywie jednostki i społeczności, sposoby pamiętania o pamiętaniu. W epoce dekolonizacji i dezrostu chciałoby się przecież, by każda relacja była niczym plecenie warkocza, kiedy między dwiema osobami przepływa tylko ciepło i życzliwość.
SZKOŁA WIECZOROWA to odrabianie zaległych lekcji z leczenia niezabliźnionej jeszcze rany czy ze śmiałości stanięcia oko w oko wobec swoich, niepoprawnych w świetle normy, ale przecież nie szkodzących niczemu, pragnień. To wystawa zbierająca dekolonizacje swoich ciał i pragnień, dekolonizacje pól widzenia, zawężanych wielowiekową tradycją judeochrześcijańskich binaryzmów. Ta wystawa to zbiór map mentalnych prowadzących, przez znane dotychczas źródła tożsamości i orientacji w świecie (wcielanych także podświadomie), do nowego porządku. Obowiązują tam tylko świadomość odpowiedzialności za siebie i za siebie nawzajem. Pozostaje pytanie, jak hojnie używać swoich darów, marzeń i doświadczeń ku pożytkowi wszystkich, ale należeć tylko do siebie samej.
To wystawa o uzdrawianiu opowieści: o pocie, o wstydzie, o niskich emocjach, po przejściu przez które zostaje tylko uzdrawiający dźwięk życia łąki i słońce. Tuż przed zachodem.
— Wystawa „Szkoła wieczorowa” została zrealizowana dzięki wieloletnim doświadczeniom, przyjaźniom, praktyce i działaniom fundacji Razem Pamoja oraz jej środkom finansowym.
WYDARZENIA TOWARZYSZĄCE:
— ILUMINACJAKĄTAKĄTILUMINACJI — performans Anny Zaradny
— sobota 24.09, w trakcie wernisażu wystawy
I ELECTRIC DRESS (2022)
ILUMINACJAKĄTAKĄTILUMINACJI — w kącie, do kąta, do kątowni. Nieskończenie uniwersalna metafora, mitologia kąta i stłumione, milczące głosy dziewczynek, dziewczyn, kobiet w tragicznym położeniu, stygmatyzowanych, wymazywanych, zapomnianych. Przez wieki, nieustannie przez wszystkich stawiane do kąta. Imperatyw istnienia sprawia, że są niezłomne, zbuntowane, pełne bólu, furii, wściekłości, świadome, silne, wolne stawiają opór, nie poddają się, walczą. W imieniu swoim i ich wszystkich iluminuję, przemieniam, ustanawiam meta poziom kąta.
— PODSŁUCH / NASŁUCH / EAVESDROP / GCHQ / ELECTRIC DRESS / ELECTRIC EAR oraz ELECTRIC LIGHT SOUND — performanse Anny Zaradny
— sobota
1.10, godz. 18
II ELECTRIC DRESS (2022)
PODSŁUCH / NASŁUCH / EAVESDROP / GCHQ / ELECTRIC DRESS / ELECTRIC EAR
Pozornie bezdźwięczna konstrukcja i prąd w wiodącej roli – zarówno w wymiarze materiałowym, jak i symbolicznym jako narzędzie komunikacyjne, lecz także magiczne, mające moc realnego przekształcania rzeczywistości poprzez ekspresję kobiecej energii. Dzięki sugestywnemu operowaniu ruchem proces napięcia pomiędzy frazami ciszy rejestruje moment zanurzenia się w ładunku elektrycznym. Transgresywny, nieznośny poddany zostaje jednocześnie restrykcji i stłumieniu. Kontemplacyjny, kojący nastrój jest iluzoryczny, nieskrępowany komunikat wzmaga uczucie niepokoju.
III
hTIAL (2005-2022)
ELECTRIC LIGHT SOUND – ergonomiczno-interaktywna kompozycja na uporządkowany ruch ładunków elektrycznych obiektów w przestrzeni.
Przestrzenna partytura ułożona w szereg sekwencji ukazujących rozproszenie materii światła, zaczyna tworzyć konstelacje, kompozycję dźwięku światła – światła dźwięku. Skoncentrowanie uwagi na pojedynczym detalu plastyczny dźwiękowy i choreograficzny materiał rewiduje tradycyjną formę koncertu. Istotą jest interwencja w przestrzeń zdarzeń dźwiękowych i wizualnych poprzez performatywne gesty nawiązujących fizyczną relację z lewitującymi w niej elementami. Kontakt i dotyk staje się esencją, która prowadzi i określa muzyczną narrację przenosząc odbiorcę w sferę, otchłań iluminacji brzmień.
— O FILMOWANIU BEZ FILMUJĄCEGO — rozmowa Adriany Prodeus z Karolem Pałką w kontekście prac filmowych artysty, zrealizowanych w liceum im. Tadeusza Kościuszki Koninie
— środa 12.10, godz. 18
Reżyser Karol Pałka w rozmowie z Adrianą Prodeus opowiedzą o kulisach powstawania filmu w liceum w Koninie. Wspólnie zastanowią się nad tym, czy obiektywna kamera jest w ogóle możliwa? Jak jej obecność wpływa na bohaterki/bohaterów oraz ich najbliższe otoczenie? Rozważą również kwestie dotyczące pracy samej kamery. Czy zdjęcia do filmu to decyzja estetyczna, czy może etyczna?
— O POWIETRZU I SPIŻU — historia jednej postaci i jednego pomnika. Dwugłos o portrecie Tadeusza Kościuszki — rozmowa Ewy Toniak z Przemysławem Branasem o pomnikach-niepomnikach, nieoczywistych bohaterach i sztuce współczesnej
— piątek 14.10, godz. 18
Niełatwo być patronem, choć żywych ten zaszczyt nieczęsto dosięga. Niełatwo też codziennie stać oko-w-oko z postacią ze spiżu, jak Tadeusz Kościuszko, którego popiersie wita wchodzących do szkoły. W odruchu buntu trudno zrzucić rzeźbę z cokołu. Zasłonić nie wypada.
— PREMIERA PIERWSZEGO NUMERU KWARTALNIKA „EMPIRIA” — redaktor Piotr Wesołowski w rozmowie z Agatą Pyzik i Janem Eustachym Wolskim — autorkami i autorem kwartalnika
— czwartek 20.10, godz. 18
Kwartalnik EMPIRIA, czyli w poszukiwaniu nowego empiryzmu, pomiędzy obrazem a pojęciem, na przecięciach sztuki i teorii. Jego pierwszy numer, „Szkoła wieczorowa”, został poświęcony edukacyjnym powidokom, licealnym pragnieniom, podmiotowym lękom i nadziejom. W dyskusji o nim udział wezmą:
— Agata Pyzik, która przygląda się kulturowemu fenomenowi high-schoolowych seriali
— Jan Eustachy Wolski, autor ilustracji o dorastaniu homoseksualnego ucznia elitarnej szkoły dla chłopców w rodzącym się wieku XX i gasnącym wieku XIX
— Piotr Wesołowski, odpowiedzialny za redakcję
Podczas spotkania będą roztrząsać kwestie licealnej utopii i dystonii, romantyczno-dekadenckiej czkawki młodości oraz jak maszyny pragnienia wytrzymują, lub też nie, pochwycenia przez normatywne maszyny aparatu społecznego.
— EVENING IN THE MIDDLE OF THE WEEK — performans Katarzyny Olmy
— wtorek 25.10, od godz. 15 do 20
Pokój nastolatki. Plakaty na ścianach, porozrzucane rysunki. Lustro, przed którym tańczyłam. Puszczam muzykę. Chcę wrócić do przestrzeni mojego szkolnego pokoju. Wsłuchać się w siebie, co czuję teraz, co czułam dekadę wcześniej. Chcę na nowo eksplorować, tak jak robiłam to na początku. Bez wiedzy, bez doświadczenia, bez uprzedzeń i strachu. Zapraszam osoby do dzielenia tej przestrzeni razem ze mną i wspólnego przeżywania, rozmów, słuchania muzyki. Zobaczymy, co się wydarzy, jak będziemy się czuli, o czym będziemy rozmawiali, jak milczeli.
25 października zaproszę do mojej przestrzeni około 14-20 osób, na 6 spotkań po 2-3 osoby. Będziemy spędzać ze sobą około pół godziny, rozmawiając, milcząc, słuchając muzyki, ciszy, czytając BRAVO. Spotkania odbędą się w godzinach zbliżonych do czasu spędzanego po powrocie ze szkoły. W środku tygodnia, kiedy zamykaliśmy się w pokoju, udając, że przygotowujemy się na kolejną klasówkę.
———
Fragment pracy Anny Zaradny „Triptych-Triton”, 2021. Liceum im. Tadeusza Kościuszki w Koninie
